Lijncontroleur Henk geeft raad:
“neem nooit de bus of de tram met een sms-ticket dat je niet zelf kocht”
Op bus en tram worden er sinds de start van de pandemie méér zwartrijders gespot. Dat reizigers enkel nog achteraan mochten opstappen, heeft daar veel mee te maken. Maar sinds 1 april zijn de controles op bus en tram weer op het pre-coronaniveau. “We gaan zelfs een tandje bijsteken”, beaamt lijncontroleur Henk Kesteloot. Maar éérst vroegen we zelf aan twee (ex-)zwartrijders: waarom?
Sterke verhalen
“In mijn jonge jaren deed ik het vaak”, geeft IT-specialist Tom toe. “Als tiener en student speelde ik het regelmatig klaar om op te stappen op de bus of de tram en mee te rijden, maar dat deed ik echt gewoon omdat ik geen geld had. Sommige lijnen leenden zich daar beter toe dan andere, omdat er geen of weinig controle was. Nu ik een vaste job en een loopbaan heb, zou ik het nooit meer doen. Dankzij alle mogelijkheden om een vervoerbewijs te kopen is een ticket kopen ook veel handiger geworden. Aanschuiven bij de chauffeur hoeft niet meer. Ik schaam me niet over mijn vroegere zwartrijden, maar als je een inkomen hebt, is er geen enkele reden om het nog te doen (lacht).”
Dat zwartrijden je soms ‘overkomt’, bewijst het verhaal van museummedewerker Sandra. “Ik ben één keer ontsnapt aan betrapt worden op zwartrijden. Bij het verlaten van de tram merkte ik dat ik per ongeluk de nieuwe tramkaart in de vuilbak had gedumpt. Die was ik ‘s nachts nog gaan kopen na een stevige avond uit en de volle had ik in mijn tas laten zitten. Stom natuurlijk. Geen mens die mijn verhaal geloofde – maar gelukkig geen controleur aan wie ik het moest uitleggen.”
Pittige tarieven, overal controle
“Er zijn tegenwoordig weinig voertuigen waar we géén zwartrijders betrappen”, zegt Henk Kesteloot. “Vóór corona moest je via de deur vooraan opstappen. Tijdens hebben we niet meer gecontroleerd op het voertuig door de sanitaire omstandigheden. Er waren enkel op- en afstapcontroles en dat merkten de reizigers natuurlijk. Je kan nu vlot een vervoerbewijs online kopen, waardoor je niet meer bij de chauffeur moet zijn.”
“Nu gaan we minstens terug naar het controleniveau van vóór maart 2020. Je kan dus in ieder voertuig en in elke regio controle krijgen. We switchen opnieuw naar controleurs die opstappen aan een halte en meereizen terwijl ze controleren. Ook gewone opstapcontroles gaan zeker nog gebeuren. En iedereen heeft dezelfde kans op controle.” Het tarief voor een boete is trouwens ook best pittig: 107 euro voor een eerste overtreding. Voor frauderen is dat 250 euro en ook twee boetes binnen een jaar kosten je 250 euro. De derde keer bedraagt de som al … 400 euro.”
“Voor minderjarigen ligt het wel iets lager, sust controleur Henk Kesteloot. “Ik heb mijn abonnement vergeten, hoor ik het vaakst. En dat is best mogelijk, maar dan wordt de code van het abonnement na de vaststelling genoteerd op het PV en onze dienst administratieve boetes bekijkt dan of je wel degelijk een geldig abonnement hebt. Je mag je abonnement één keer vergeten. Maar als dat binnen het jaar nog eens gebeurt, krijg je toch een boete.”
Je eigen vervoerbewijs
Je vervoerbewijs kwijtraken kan natuurlijk, net als die 10-rittenkaart in je andere jaszak laten zitten. “Ik maak altijd een PV op, maar je hebt 14 dagen de tijd om je argumentatie door te sturen”, legt Henk Kesteloot uit. “Vergeet ook niet om je MOBIB-kaart of je ticket altijd te scannen of activeren, anders ben je net zo goed niet in regel. En stuur zeker nooit een sms-ticket naar iemand anders wanneer die bijvoorbeeld geen belwaarde meer heeft. Dat zien wij als fraude, want een vervoerbewijs is persoonsgebonden.”
“Je mag natuurlijk wel een 10-rittenkaart kopen voor iemand anders als je zelf meerijdt. Een sms-ticket of m-ticket koop je ook niet als je ons plots in het vizier krijgt, want wij matchen het uur van je aanvraag met de start van onze controleactie. Koop dus gewoon je vervoerbewijs voor je opstapt. Heb je echt financiële moeilijkheden? Dan vraag je beter een sociaal tarief aan. Op termijn is dat véél goedkoper!”
